Tirşik, zehirli bir bitki türü olup 10-15 cm uzunluğunda geniş yapraklara sahip otsu bir bitkidir. Kuzu kulağı ve yabani pancar olarak da bilinir. Karasal ve Akdeniz iklimlerinin kesiştiği, 650 metre yükseklikten itibaren maki bitki örtüsünün hakim olduğu humuslu topraklarda yetişir.

Tirşik otu, Kahramanmaraş’ın en fazla Andırın bölgesinde bulunur. Uzun ve zahmetli bir hazırlık aşamasından sonra zehirlerinden arındırılarak lezzetli bir çorbaya dönüştürülür. Soğuk olarak servis edilen bu çorba, halk arasında şifa kaynağı olarak kabul edilmekte ve Andırın Doktoru olarak tanınmaktadır. Andırın Tirşiği, Kahramanmaraş’ın coğrafi işaret tescilli ilk ve tek çorbasıdır.

Tirşik çorbası, su, yoğurt, un, yarma ve nohut ile hazırlanır ve benzersiz bir mayalanma ve pişirme sürecinden geçer. Bir kez hazırlandıktan sonra uzun süre saklanabilir. İsteğe bağlı olarak sarımsak ezmesi eklenerek soğuk servis edilir.

TİRŞİK’İN ÖZELLİKLERİ

Tirşik’in iki ana ayırt edici özelliği bulunmaktadır. Bunlardan ilki yapım tekniği ve mayalanmasıdır; diğeri ise yabani pancarın biyolojik değişime uğramasıdır. Yabani pancar, 650-1250 metre yükseklikte, Kasım-Nisan döneminde yetişir ve özellikle Aralık-Şubat arası tercih edilir.

TİRŞİK ÇORBASI NASIL YAPILIR?

Malzemeler:

1 kg yabani pancar

4 lt su

250 gr yoğurt

175 gr un

10 gr yarma

10 gr nohut

1 çay kaşığı tuz

Hazırlık:

Bol su ile iyice yıkanan tirşik, ince doğranıp tuz ile yoğrulur.

Derin bir tencereye 4 lt su eklenir ve su 50 °C’ye ulaştığında ocaktan alınır. İçine 50 gr un eklenip karıştırılır.

Karışım özdeşleştikten sonra 250 gr yoğurt ilave edilir. Ardından doğranmış tirşik eklenir ve karıştırmaya devam edilir. İsteğe bağlı olarak nohut ve yarma da eklenir.

Karışım kaşıkla düzleştirilir ve üstüne kalan un serpilerek hava ile teması engellenir. Tencerenin kapağı kapatılır ve üzeri bezle sarılarak 27-30 °C’de en az 10 saat bekletilir.

Karışım kabardığında iyi mayalanmış demektir. Kabarmamışsa 3-4 saat daha bekletilir.

Mayalanmış karışım odun ateşinde kaynayana kadar sürekli karıştırılır. Kaynadıktan sonra 5-10 dakikada bir karıştırılır. Çorba kıvamına gelene kadar bu işleme devam edilir. Sonrasında 10 °C’ye kadar soğumaya bırakılır.

1 kg yabani pancardan yaklaşık 3,5 lt tirşik elde edilir. Birkaç diş sarımsak rendelenerek pişmiş tirşiğe eklenir ve bulgur pilavı ile servis edilir.

Kaynak: Haber merkezi