Sosyal Güvenlik Kurumu ( SGK),cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçişin ardından ilk stratejik planını açıkladı. 2019-2023 planında emeklilik, 3600 ek gösterge gibi birçok konuda önemli hedefler belirlendi. Plana göre, 2020 yılında 305 bin kayıt dışı çalışana ulaşılıp, bu kişilerin kayıt içine alınması amaçlanıyor.Plana göre, hem kayıt dışı çalışan, hem de kayıt dışı işyerleri için denetimler artırılacak. 2018 yılı sonu itibariyle 22 bin kayıt dışı işyerine ulaşılırken, bu yılın sonunda 44 bin kayıt dışı işyerinin tespit edilmesi hedefleniyor. Bu hedefe ulaşma oranıyla ilgili bir veriye ise, raporda yer verilmiyor. 2020 yılında kayıt dışı olduğu belirlenen işyeri sayısının 67 bine çıkması, 2021 yılı sonunda 91 bine, 2022 yılı sonunda 116 bine, 2023 yılı sonunda da 142 bin işyerine ulaşılması hedefleniyor. Benzer şekilde, tespit edilen kayıt dışı çalışan hedefleri de kademeli olarak artırılıyor. 2018 yılı sonunda 100 bin kayıt dışı çalışana ulaşılırken, bu yılın sonu itibariyle 200 bin çalışana ulaşılması amaçlanıyor. Bu yılki hedeflerin gerçekleşme durumuyla ilgili herhangi bir bilgi de raporda yer almıyor. 2020 yılı sonu itibariyle 305 bin, 2021 yılı sonu itibariyle 415 bin, 2022 yılı sonu itibariyle 530 bin, 2023 yılı sonu itibariyle ise 650 bin kayıt dışı çalışana ulaşılması ve 3 ayda bir denetimlerin raporlanması öngörülüyor.

1 PUAN, 3.3 MİLYAR LİRA

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, geçtiğimiz hafta, kayıt dışı istihdamla ilgili bilgi vermişti. Selçuk, “Kayıt dışı istihdamın bir puan düşürülmesi, ülke ekonomisine 1 yılda yaklaşık olarak 3.3 milyar lira katkı sunuyor. Kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamda yürütülen çalışmalarla, prime esas kazancı yüzde 20’nin üzerinde azalan sigortalılara her ay bilgilendirme amaçlı SMS gönderimi yapmaktayız. 14 Bakanlık, 3 Kurum/Kuruluş ve tüm Bankalardan olmak üzere 100’den fazla istihdama ilişkin işlem bilgisinin alınması (veri paylaşımı) amacıyla yasal düzenlemeler yaptık. Bu kurumlardan ve bankalardan alınan sigortalılığa ilişkin veriler ile Sosyal Güvenlik Kurumunun veri tabanındaki verilerin çapraz kontrolünü sağlıyoruz” demişti.

3600 EK GÖSTERGE GÖRÜŞÜ

Planda 3600 ek göstergeye de değinildi ve sıkıntılara dikkat çekildi. Planda şular “Bazı unvanlarda bulunan kamu görevlilerinin ek göstergelerinin yükseltilmesine ilişkin yasal düzenleme yapılacağı kamuoyuna duyurulmuş olup, söz konusu düzenlemenin yasalaşması halinde daha önce bu unvanlardan emekliye ayrılanların da aylıklarında güncelleme yapılacağından, aylık bağlama süreleri üzerinde olumsuz bir etki yaratabilecektir. Diğer taraftan, gerek Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru kararları ve Kamu Denetçiliği Kurumu tavsiye kararları, gerekse toplumdan gelen talepler kapsamında kamu görevlilerinin emekli ikramiyesi gibi  haklarına ilişkin yasal düzenleme yapılması halinde iş yükünün artması nedeniyle aylık bağlama süreleri olumsuz yönde etkilenebilecektir” denildi.

EMEKLİLİK AYLIĞI SÜRELERİ KISALACAK

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK),2019-2023 yıllarını kapsayan stratejik planına göre esnek çalışmayla ilgili uyum düzenlemeleri yapılacak.

SGK, 4/A, 4/B ve 4/C kapsamındaki emekli aylıklarını bağlama süresi kısaltılacak. Yapılacak düzenleme ile 4/A'lı çalışanlar (SSK) ortalama yaşlılık aylığı bağlama süresi 18 günden 16 güne, 4/B (BAĞ-KUR) kapsamındakilerin ortalama aylık bağlama süresi ise 23 günden 16 güne indirilecek.4/C (Emekli Sandığı) kapsamındakiler ise 15 günde 2023 yılında 10 güne kadar indirilecek.4/c kapsamındaki dul ve yetim aylıklarını bağlama süresi ise 17 günden 12 güne düşürülecek. Böylece vatandaşlar yaşlılık aylığı ile dul ve yetim aylıklarını daha kısa sürede bağlatabilecekler.

ESNEK ÇALIŞMAYA KOLAYLAŞACAK 

Kısmi ve esnek çalışmanın yaygınlaştırılması hedefine paralel olarak SGK da mevzuatta değişiklikler yapacak. Esnek istihdam imkânlarının artırılması amacıyla çalışanların kayıt altına alınmasında kolay işverenlik uygulamaları yaygınlaştırılacak. Kısmi ve esnek çalışanların sosyal güvenceye erişimini artırmak üzere mevzuat değişiklikleri yapılacak.

PRİM TAHSİLATLARI ARTIRILACAK

Plana göre, SGK’nın toplam gelirlerinin toplam giderlerini karşılama oranı 2016 yılında yüzde 92.5 iken 2018 yılında yüzde 94.3 olarak gerçekleşti. 

Prim tahakkukunu ve tahsilatını artırmayı amaçlayan SGK, primlerin gerçek kazançlar üzerinden bildirilmesi ve alternatif prim tahsilatı yöntemleri geliştirilmesi yönünde çalışmalar yürütecek. İstihdam teşviklerine ilişkin etki analizi yapılarak teşvikler ihtiyaçlara göre yeniden tasarlanacak, sade ve etkin bir yapıya kavuşturulacak.