“Yazılışının 950’nci Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu”; T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ve UNESCO iş birliğiyle Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) ev sahipliğinde başladı.
KSÜ Yunus Emre Kongre ve Kültür Merkezi Sezai Karakoç Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen açılış törenine Kahramanmaraş Valisi Mükerrem Ünlüer, Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman Mert, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz, Kahramanmaraş Milletvekili Dr. İrfan Karatutlu, Cumhuriyet Başsavcı Vekili Hakdiler Pehlivan, KSÜ Rektörü Prof. Dr. Alptekin Yasım, İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Ali Gemalmaz, senato üyeleri, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Saygı duruşu ve istiklal marşı ile başlayan sempozyumun açılış konuşmasını Kahramanmaraş Valisi Mükerrem Ünlüer yaptı. Vali Ünlüer, sempozyumun Kahramanmaraş’ta yapılıyor olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek başladığı konuşmasında “Türk dillerinin en eski sözlüğü olan bu eser ortaya çıkarılışından bu yana 100 yıldan fazla bir süre geçti. O günden bugüne çok mühim, çok yönlü incelemeler, çeviriler hazırlandı, yayımlandı. Bugünkü Türkçenin, bizim Türkçemizin ve bütün öteki Türkçelerin ana söz varlığını oluşturan bu eser aynı zamanda Türk düşünce tarzının, hayat tarzının da örnek cümleler, atasözleri, şiir parçaları arasına serpiştirildiği bir hazinedir.” dedi.
Vali Mükerrem Ünlüer, Kahramanmaraş’ta depreme rağmen eğitimi sürdürmek adına her iki devlet üniversitesinin de kararlılık sergilediğini belirterek, “Bu kararlılığın şehrin hızlı toparlanmasında katkısı çok büyük olmuştur. Sadece kültürel hayatı değil, sosyal hayatı da canlandıran bu sempozyum ve benzeri toplantılar da şehirde bu sürece katkı sağlamaktadır.” şeklinde konuştu.
Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman Mert ise konuşmasında Kahramanmaraş’ın yüreğinde başka bir yere sahip olduğunu ifade ederek, hem stratejik konumu, hem kültürümüzü en iyi temsil eden illerimizden birisi olması nedeniyle Kahramanmaraş’a ahde vefa borçlarının olduğunu söyledi. Başkan Prof. Dr. Mert, Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün bugün Türk Coğrafyasının ortak hafızası niteliğinde olduğuna işaret ederek, “Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün bizim pusulamız, kültürümüzün pusulası ve daha da ön plana çıkarılması gereken bir eser olduğu kanaatindeyim.” dedi.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz da konuşmasında, Dîvânu Lugâti’t-Türk ile UNESCO’nun arasındaki ilişkiye değinerek, Dîvânu Lugâti’t-Türk’ün resmi olarak 4 defa UNESCO ile buluştuğunu dile getirdi. Şu an Türkiye’nin UNESCO bünyesinde kayıtlı 36 mirası olduğunun altını çizen Prof. Dr. Oğuz, “Almanya’nın 49, Fransa’nın 55, diğer ülkelerin ise 144’ünü almışlar bu bölgeden. Dolayısıyla güçlü bir tarihimiz var. Göktürk Kitabelerinin 1300’üncü yılını kutlayan bir kültürümüz ve beylikler döneminden, Selçuklu’dan, Asya’dan Avrupaya, Osmanlı’dan Cumhuriyete fevkalade zengin bir eğitim, kültür ve bilim hayatımız olduğu halde 36’da kalmış olmamızı, daha fazla çalışmamız gerekirdi vakti zamanında diyerek not etmiş olayım. Yoksa bu anlamda 50 ve katlarını bulamayacak bir ülke değiliz.” değerlendirmelerinde bulundu.
Sempozyum açılışında söz alan Kahramanmaraş Milletvekili Dr. İrfan Karatutlu, konuşmasında üniversitelerin bir şehrin ışık kaynağı, projektörü olduğuna dikkat çekerek, şehrin nasıl ilerleyeceğini bu projeksiyonların sağladığını ve şehrin iki üniversitesinin gerçekleştireceği bu tür aktiviteleri şehrin diğer bürokrasisinin de desteklemesi gerektiğinin faydalı olacağını dile getirdi.
Milletvekili Dr. Karatutlu, “Bizim için Maraş’ımız bir gülistandır. Burası bir kültür kentidir. Ben deprem sonrası Kültür Bakanı ve Tiyatro Genel Müdürü Taner Beyle görüştüğümde, bu şehrin depremin etkisini sadece bina yapmakla, sadece oraya birtakım yardımlar yapmakla toparlayamayacağını, sosyo-kültürel bir yardımın da gerektiğini kendilerine ifade etmiştim. Bu sempozyum da bunlardan birisi.” dedi.
Sempozyuma ev sahipliği yapan KSÜ Rektörü Prof. Dr. Alptekin Yasım ise Yazılışının 950’nci Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumuna ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duyduklarını ifade ederek; “Türk dili, edebiyatı ve kültürü için son derece kıymetli olan bu şaheser, bundan tam 950 yıl önce Kaşgarlı Mahmud tarafından kaleme alınmıştır. O dönemin şartlarında böylesi kapsamlı bir eseri ortaya koyan Kaşgarlı’ya minnettar olduğumuzu belirtmek isterim” dedi.
Rektör Prof. Dr. Yasım, konuşmasının devamında Kahramanmaraş’ın UNESCO nezdinde “Edebiyat Şehri” olarak tescil edilme yolundaki çalışmalara da dikkat çekerek, bu tür etkinliklerin bu sürece de katkı sunacağını temenni etti.
Açılış konuşmalarının ardından sempozyumun açılış oturumuna geçildi. TDK Başkanı Prof. Dr. Osman Mert’in oturum başkanı olduğu açılış oturumunda Azerbaycan Millî İlimler Akademisi Nesimi Adına Dilcilik Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Nadir Memmedli, Azerbaycan Atatürk Merkezi Başkanı Prof. Dr. Nizami Caferov, Mirza Uluğbek Özbekistan Millî Üniversitesi Özbek Klasik Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Khamidulla Baltabaev ve Azerbaycan Dışişleri Bakanlığından Dr. Fuzuli Mecidli panelist olarak yer aldı. Açılış oturumunun ardından Rektör Yasım ve protokol üyeleri tarafından TDK Başkanı Prof. Dr. Mert ve panelistlere teşekkür belgesi ile Kahramanmaraş’a özgü el oyması ceviz sandıklar hediye edildi.
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi bünyesinde başlayan ve 30-31 Ekim 2024 tarihlerinde iki gün boyunca sürecek olan “Yazılışının 950’nci Yılında Uluslararası Dîvânu Lugâti’t-Türk Sempozyumu” 31 Ekim 2024 Perşembe günü gerçekleşecek son oturumu ile son bulacak.
Kaynak: Haber merkezi