2020 Dünya Emzirme Haftası'nın teması “Daha sağlıklı bir gezegen için emzirmeyi destekleyin.”dir. Bu tema doğrultusunda, WHO ve UNICEF hükümetleri, kadınların emzirme desteğinin kritik bir bileşeni olan nitelikli emzirme danışmanlığına erişimini korumaya ve teşvik etmeye çağırmaktadır. Dünyaya gelen her bebek sağlıklı büyüme gelişme için yeterli ve dengeli beslenme hakkı vardır. Emzirme, bebeklerin anne sütüyle beslenme en ideal yöntemdir. Anne sütü, diğer besinlere göre daha doğal, hijyenik ve ekonomiktir. Anne sütü yenidoğanın duyusal ve bilişsel gelişimini destekler ve bebeği bulaşıcı ve kronik hastalıklara karşı korur. Bununla birlikte ishal veya pnömoni gibi yaygın görülen çocukluk dönemi hastalıklarına bağlı olarak oluşan bebek ölümlerini azaltır ve hastalık sırasında daha hızlı iyileşmeye yardımcı olur. Emzirme ayrıca anneyi daha sonra meme kanseri, yumurtalık kanseri, Tip 2 diyabetten korur. Dünya Sağlık Örgütü, bebeğin doğumundan sonraki ilk yarım saat içinde emzirmenin başlatılmasını, bebeklere emzik, biberon verilmemesini, ilk 6 aya kadar yalnız anne sütü ile beslenmesini ve 2 yaşına kadar veya daha uzun süre emzirmeye devam ederken beslenmeyi tamamlayıcı gıdalar ile emzirmenin sürdürülmesini önermektedir.
Anne sütü, bebeklerin her anlamda sağlığını destekleyen ve onları birçok enfeksiyona karşı koruyan antikorlar sağlar. Anne sütündeki antikorlar ve biyoaktif bileşenler, bebeğin COVID-19’a yakalanması durumunda, bu enfeksiyona karşı savaşabilir. Hollanda da yapılan bir çalışmada Covid -19’lu annelerin sütünde Covid-19 antikoru bulunmuştur. Dünya Sağlık Örgütü, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu, Emzirme Hekimliği Akademisi ve Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu gibi kuruluşlar COVID-19 pandemi sürecinde anne sütü ile beslenmenin önemli olduğunu vurgulamaktadır. COVID-19 tanısı almış veya semptomlarını taşıyan emziren annelerin gerekli önlemleri alarak bebeklerini emzirmeye devam etmeleri önerilmektedir. Önlem olarak varsa maske takılmasını, bebeğe dokunmadan önce ve dokunduktan sonra ellerin sabun ve su ile yıkanmasını veya el dezenfektanı kullanılmasını önermektedir. Yine temas edilen yüzeyler rutin olarak temizlenip ve dezenfekte edilmesi uyarısında da bulunulmuştur. Annenin genel sağlık durumu emzirmeyi engellediğinde veya anne ile yenidoğanın ayrılması durumunda, anneler hijyen kurallarına uygun olarak süt sağmaları ve anne sütünü bebeklerine güvenli bir şekilde vermeleri için teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Hastanede emziren annenin bebeğiyle aynı odada kalması durumda, bebeğin annenin yatağından iki metre uzakta bir beşikte tutulması, emzirirken virüsün bebeğine yayılmasını önlemek için bebeğe dokunmadan önce annenin ellerini yıkaması ve maske takması önerilmektedir. Sağlıklı bir refakatçini bebeğe bakım vermesi önerilmektedir. COVID-19 hastalarına ilaç tedavisi sırasında emzirmenin olası riskler konusunda bilgi verilerek devam edilir.
Annelerin emzirmeye başlamak ve emzirmeyi sürdürmek için desteğe ihtiyacı vardır. Ülkemizde yapılan çalışmalarda ebe emzirme desteği; emzirmeye başlama, emzirme süresi, sadece anne sütü verme eğilimini yükselttiğini, annelerin emzirme öz yeterlilik algısını ve yaşam kalitesini artırdığı ve doğum sonu depresyon oranın azalttığını göstermektedir. Bu nedenle sağlık profesyonellerinin nitelikli emzirme danışmanlığı hizmeti vermesi için, hastanelerde, aile sağlığı merkezlerinde, ev ziyaretlerinde ve medya aracılığıyla annelere ulaşılması gereklidir. COVID-19 salgını sırasında, bu temel hizmetlere erişimin kesintiye uğramaması ve ailelerin ihtiyaç duydukları emzirme danışmanlığını almaya devam etmeleri için yenilikçi çözümler bulmak daha da önemlidir. Bu nedenle UNICEF-WHO önderliğindeki Küresel Emzirme Kolektifi tarafından savunulan politika eylemleri doğrultusunda hükümetlere:
Nitelikli emzirme danışmanlığını her kadına hizmet sunmak için yatırım yapmaları,
Ebe ve hemşireler olmak üzere sağlık çalışanı, annelere ve ailelere uzman emzirme danışmanlığı sağlamaları,
Kolayca erişilebilir rutin sağlık ve beslenme hizmetlerinin bir parçası olarak Danışmanlık hizmetinin sunulmasını,
Sivil toplum ve sağlık profesyonelleri dernekleri ile işbirliği yaparak uygun danışmanlığın sağlanması için güçlü işbirliği sistemlerinin kurulmasını,
Sağlık çalışanlarını bebek maması endüstrisinin etkisinden korumak ve mama kodu uygulaması başlatmalarını önermiştir.
Her annenin yetenekli emzirme danışmanlığına erişmesi sağlanabilmeli ve bebeğine hayata mümkün olan en iyi başlangıcı vermesi için anneler güçlendirilmelidir. Sağlıklı toplum ve gelecek için çocuklarımız en ideal besin olan anne sütüyle beslenmelidir. Annelere ve bebeklere bu konuda ihtiyaç duydukları bakım ve danışmanlık hizmetleri Covid-19 pandemisinde de kesintisiz sunulmalıdır.