Türkiye’de en büyük 3’üncü sektör inşaat olurken 600 milyar TL yıllık bilançosu ve 250’ye yakın alt sektörün çatısı konumuyla Türkiye ekonomisinin lokomotifi olduğunu gözler önüne serdi.
1980 yılında üretim için yola çıkan Kahramanmaraş, 36 yılda başka sektörlerinde adeta yıldızı haline geldi. Tekstilden elektrik üretimine, elektrikten çimentoya, metal mutfak eşyasından kuyumculuğa kadar başlıca sektörlerin üretim yıldızı olurken onlarca da yan söktüren üreticisi konumuna geldi. Yerli ve yabancı birçok markaya üretim yapan Kahramanmaraş, inşaat sektörünün de yıldızı oldu.
Konu hakkında bir açıklama yapan Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Kemal Karaküçük, inşaat sektör raporunun yaklaşık iki aylık bir çalışma sonucu ortaya çıktığını belirterek: “Türkiye’de 3’üncü büyük sektör. İmalat, toptan- perakende ticaretinden sonra 600 milyar TL bilanço büyüklüğü ile inşaat sektörü geliyor” dedi.
KONUT SATIŞI
Kahramanmaraş’ın 8 yıllık dönemdeki konut satışlarını paylaşan Karaküçük şu detayları verdi: “Kahramanmaraş’ta konut satışları son 8 yıllık dönemde yaklaşık 4 kat artış göstermiş, 2008 yılında 2 bin 442 konut satılırken 2014 yılında bu sayı 10 bin 637 konuta kadar yükseldi. 2015 yılının ilk 10 aylık döneminde ise toplam 9 bin 150 konut satışı gerçekleşirken 2016 yılı itibariyle ise 11 bin sayısına ulaşması bekleniyor.
İLK SATIŞLARDA TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜZERİNDEYİZ
İlk konut satışlarına ilişkin istatistikler konut talebini ortaya koymaktadır. İlk konut satışlarının toplam içindeki payı 2013 yılında %55,81 iken 2014 yılında %60,43 olarak gerçekleşmiş, 2015’in ilk 10 aylık döneminde 9.150 konutun 5.404’ü ilk kez satış görerek bu oran %59,06 olarak kaydedilmiştir.
İlk satışların toplam konut satışlarındaki payının Türkiye ortalaması %45 iken Kahramanmaraş’ta bu oranının %60 seviyesinde bulunması sektörün canlılığının ve konut talebinin devam ettiğini göstermektedir.
İSTİHDAM
Kahramanmaraş’ta inşaat sektörü istihdamı genel olarak artış trendinde bulunmaktadır. 2007-2014 yılları arasında %48’den fazla artış gösteren istihdam düzeyi 14 bin 316’dan 21 bin 241’e kadar yükseldi.
YAPI RUHSATLARI
Kahramanmaraş’ta 2002-2014 döneminde yapı ruhsatları alan bazında yaklaşık 6 kat artış göstererek 511 binden 3 milyon 75 bin m2’ye ulaşmış bulunmaktadır. Yapı kullanma izinleri ise 4 kat artışla 349 binden 1 milyon 468 bin m2’ye yükselmiştir. Aynı dönemde, daire sayısı bakımından yapı kullanma izinleri de aynı ölçüde artarak bin 553’ten 8 bin 145’e ulaşmıştır.
2013 yılında belediyeler toplam 4 bin 866 konut için yapı kullanım izni vermiş, buna karşın ilk elden konut satışı 5 bin 491 adet olarak gerçekleşmiştir.
2014 yılında ise belediyeler toplam 8 bin 145 konut için yapı kullanım izni vermiş, buna karşın ilk elden konut satışı 6 bin 428 olarak kayda geçmiştir.
Bu bilgiler, 2013 yılında yaklaşık %13 talep fazlası oluştuğunu, 2014 yılında ise konut üretiminde %21 oranında arz fazlası bulunduğunu ortaya koymaktadır.
İNŞAAT ALANLARI
İnşaat alanı bakımından, yapı ruhsatlarının kullanım amacına göre dağılımı incelendiğinde 2014 yılı itibariyle, üç ve daha fazla daireli binalar %69 oranla ilk sırayı alırken, %10 oranla sanayi binaları ikinci sırayı, iki daireli binalar, okul, üniversite ve araştırma binaları ile ofis ve işyeri binaları %3’er pay ile üçüncü sırayı paylaşmaktadır.
Yapı sayısı bakımından, yapı ruhsatlarının kullanım amacına göre dağılımı incelendiğinde 2014 yılı itibariyle, üç ve daha fazla daireli binalar %44 oranla ilk sırayı alırken, %26 oranla iki daireli binalar ikinci sırayı, %13 oranla bir daireli binalar üçüncü sırayı almaktadır. Diğer taraftan, ofis ve işyerleri %5 pay alırken sanayi binaları %3 paya sahip olmuştur.
KAT SAYISI
Yüzölçümüne göre, kat sayısı açısından yapı ruhsatları incelendiğinde, 2014 yılında dairelerin %40’ı 10 ve daha fazla katlı binalarda üretilmesi planlanmıştır. Diğer taraftan, 9 katlı binalar %10, 2 katlı binalar %9 paya sahiptir.
Daire sayısına göre, kat sayısı açısından yapı ruhsatları incelendiğinde, 2014 yılında dairelerin %47’si 10 ve daha fazla katlı binalarda üretilmesi planlanmıştır. Diğer taraftan, 9 katlı binalar %13, 2 katlı binalar %7 paya sahiptir.
SANAYİ BİNALARI
İnşaat alanı bakımından sanayi binaları için alınan yapı ruhsatları incelendiğinde 2002-2014 döneminde, yaklaşık 6 kat artış sağlandığı görülmektedir. Bu dönemde sanayi binaları için alınan yapı ruhsatları 54 binden 320 bin m2’ye yükselmiştir.
SANAYİ ATAĞI KONUTU DA ARTTIRDI
Gümrük Birliği anlaşmasının yürürlüğe girdiği 1995-96 dönemindeki sanayileşme atağının daha büyüğünü 2005 yılında 5084 Sayılı Kanun kapsamına alınmasıyla birlikte gerçekleştiren Kahramanmaraş, 2013-2014 döneminde yine aynı büyüme hamlesini göstermeyi başarmıştır.
3 SIÇRAMA HAMLESİ
1992 yılından buyana Kahramanmaraş’ta sanayi sektörü üç önemli sıçrama dönemi yaşamıştır. Bunların başlangıcı 1995-96 dönemi olan Gümrük Birliği sürecidir. Bu süreçte, 373 bin m2 sanayi binası için inşaat ruhsatı başvuru gerçekleşmiştir.
2005-2006 yıllarını içeren dönemde ise 5084 Sayılı Teşvik Kanunu kapsamına girmesiyle birlikte Kahramanmaraş’ta ikinci büyük yatırım hamlesi gerçekleşerek bu iki yılda toplam 543 bin m2 sanayi binası inşaat ruhsatına başvuruda bulunulmuştur.
2013-2014 döneminde ise yeni ve güçlü bir sanayi hamlesi daha oluşmuş ve sanayi binaları için toplam 488 bin m2’lik inşaat ruhsat müracaatı yapılmıştır. Kahramanmaraş’ta konut satışları son 8 yıllık dönemde yaklaşık 4 kat artış göstermiştir. 2008 yılında 2 bin 442 konut satılırken 2014 yılında bu sayı 10 bin 637 konuta kadar yükselmiş bulunmaktadır.
2015 KONUT SATIŞLARI
2015 yılının ilk 10 aylık döneminde ise toplam 9 bin 150 konut satışı gerçekleşmiştir. Yılsonu itibariyle ise 11 bin sayısına ulaşması beklenmektedir. Aylara göre bakıldığında 2014 ve 2015 yıllarında Ağustos ve Aralık aylarında konut satışının yoğunlaştığı anlaşılmaktadır. İpotekli satışlar toplam satışlar içerisinde 2013 yılında %36,8 paya sahipken 2014 ve 2015 yıllarında sırasıyla %29,5 ve %32,2 olarak kayda geçmiştir”