Kentsel dönüşüm, Türkiye gündemindeki sıcaklığını koruyor. Kentsel dönüşüm nedir?
Türkiye’de geçmiş dönemlerdeki binaların yapımında çok özen gösterilmedi. Türkiye genelinde depreme müsait ortamda yaşıyoruz. Kahramanmaraş olarak Güney Doğu Fay Hattı üzerindeyiz. Çürük zemine yapılan bina stoklarımızın, yenilenerek daha sağlam yapılan binalar haline getirilmesidir.
Kahramanmaraş kentsel dönüşümün neresinde? Kahramanmaraş’ta yapılmalı mı?
Kesinlikle yapılmalı. Kahramanmaraş kentsel dönüşümde öncelikli iller içerisinde olmalı.
Bu konuda Kahramanmaraş’a hükümetin desteği nedir?
Bu konuda hükümetin desteği tamdır. Ancak kentsel dönüşümün hem merkezi hükümet ile ilgili yönü, hem de yerel yönetimlerle ilgili yönü var. Dolayısıyla merkezi hükümet açıklama yaptı. Dedi ki, buna hazırlıklı iller hangisiyse oradan başlayacağız. Bu, son derece önemli bir destek. Yani yeter ki siz ilinizle ilgili hazırlık yapın. Hangi il önce, çürük yapı stoklarını tespit eder, rezerv alanlarını önceden belirlerse, çalışmalar merkezi hükümete bildirilirse, oradan başlanacağı bildirildi.
Tabi ki, bunun muhatabı özel idare, valilik ve belediyedir. Bunlar, Kahramanmaraş’taki çürük binaları tespit edip, nereye taşınacağını belirlerlerse, bakanlık da nasıl bir destek gerekiyorsa verecek. Biz Ankara’da her türlü desteği veriyoruz. İnşallah bir an önce Kahramanmaraş’ta kentsel dönüşüme geçeriz. Malum, depremleri yaşayan insanlarız. Büyük bir yapı bloğunun yıkılması durumunda, altta kalan insanların çıkarılmasının ne kadar zor olduğunu hepimiz biliyoruz. Önemli olan, deprem olmadan, o insanların can ve mal zayiatlarını azaltmak. Ak Parti olarak en büyük çabamız, insanlarımızın enkazların altında yok olmaması ve bir an evvel sağlam zeminlerde sağlam binaların olması yönündedir.
Kentsel dönüşüme özel sektör de, dahil edilmeli mi?
Zaten bunların çoğu ihale ediliyor. Özel sektör desteği de alınıyor. Bildiğiniz gibi, yapı denetim firmaları kuruldu.
Belediye Başkanı Sayın Poyraz’ın bir açıklaması oldu. Özel sektörü kentsel dönüşüme teşvik etme adına, yoğunluğu 1 olan yerlere 1 buçuk; 1 buçuk olan yerlere 2 verelim, şeklinde. Kahramanmaraş’ta bu, gerekli mi?
Kesinlikle gerekli. Sadece inşaat alanında değil, her alanda özel sektörü desteklemek lazım. Devletçi politikalar artık bitti. Devlet, yol gösteren olacak, denetlemesini ve izlemesini yapacak. Dolaysıyla özel sektör, bu konuda bir çalışma yapıyorsa, gerek hükümetin gerek yerel yönetimlerin destek vermesi lazım. Bence özel sektör, işin içine girerse çok daha
verimli olur.
Belediyeyle, STK’lar ve özel sektör temsilcileri, bu konuda bir araya gelmeli mi?
Kesinlikle gelmeli. Hani swot analizi var. Bunda, kurumun zayıf ve güçlü yanlarını ortaya koyması lazım. Belediye de bu konuda, ildeki potansiyelini ve imkanlarını gözden geçirmeli. Ayrıca, bu konuda kendisi ne yapabilir, özel sektörden ne kadar istifade edilebilir. Bunun bir de hızlı yapılması lazım. Çünkü depremin ne zaman olacağı bilinmez. Merkezi hükümetin ve belediyenin elini çok çabuk tutması lazım. Dolayısıyla belediye olsun, Özel İdare ya da Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü olsun, elindeki imkânları değerlendirecek. Ne yapılabilir, bu konunda ilde neler olabilir, kontrol edilmesi lazım. Depremle ilgili, yapı stoklarıyla ilgili ne potansiyel vatsa ortaya konmalı. Kahramanmaraş’ta da çok ciddi müteahhitler var. Onları bu konuda değerlendirmek lazım.
Depreme hazırlık konusunda ve tedbir almada işler, konuşmaktan öteye gitmiyor, doğru mu sizce?
Hepimizin duyarlı olması lazım. Yerel yöneticilere, değişik zaman ve platformlarda tavsiyelerde bulunmamız lazım. Onları harekete geçirmemiz lazım. İnşallah bunlar da olur.
Bildiğiniz gibi belde ve köylerde toprak evler ya da depreme dayanıksız binalar var. Buralar da kentsel dönüşüme dahil edilmeli mi?
Yeni çıkan büyükşehir yasasında, ‘büyükşehir belediyeleri, köylere tip projeler yardımı yapar’ şeklinde bir madde var. Bu projeyi şahsen çok önemsiyorum. Malum, yapıların proje aşaması çok maliyetli. O yüzden vatandaş, projeden kaçıp kaçak inşaat yapıyor. Bu durumda belediye veya özel idare, bu yapıları tespit edip yıkıyor. Bundan sonra vatandaş, elindeki parayı projeye falan harcamayacak, büyükşehir belediyesinden tip projesini bedelsiz olarak alacak ve sadece evini yapacak. Böylece bu bölgeler de kentsel dönüşüme dahil edilmiş olacak. En azından, yeni yapılan binaların statiği olacak ve daha sağlam olacak. Şimdiye kadar beldelerde teknik eleman çalıştırılamadığı için bir, yapılarda zorlanılıyordu. Büyük şehir olmakla birlikte bu sorun da ortadan kalkacak. Çünkü büyükşehirle birlikte büyük ilçe belediyeleri de olacak. Böylece sağlam binalar olacak. Bu da bizi çok rahatlatacak.
Sizce Kahramanmaraş Merkezdeki Tekke Mahallesi sorunu çözülür mü?
Elbette çözülür. Çözülemeyecek bir şey yok orada. Ak Parti hükümeti olarak, Allah’ın izniyle çözemeyeceğimiz sorunumuz yok.