Özellikle son yıllarda ciddi revaçta olan, çatı üzeri güneş santralleri konusunda ciddi yatırım yapan Ekinox, Türkiye genelinde hizmet veren bir şirket olmayı hedefliyor.
“Güneşin doğduğu her yerdeyiz” sloganı ile yurt çapında bir çok şehirde kurulum gerçekleştiren Ekinox Enerji A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Alparslan Gürbak, ülkemizin tüm bölgelerinde güneş enerji santralleri kurulabileceğini belirterek, “Tüketiciler kendi elektriğini kendileri üretirse faturalara yansıyan ek bedellerin ödenmesine gerek kalmayacak” ifadesini kullandı. İşte Ekinox Enerji A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Alparslan Gürbak ile yaptığımız röportaj:
Alparslan Bey öncelikle sizi tanıyalım. Bize kendinizden bahseder misiniz?
İlk, orta ve lise eğitimimi Kahramanmaraş’ta tamamladım. Gazi Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünden mezun oldum. Meslek hayatıma Aksaray İli’nde bir mühendislik firmasında başladıktan sonra 2009 yılında Meram Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye sonrasında ise 2011 yılında AKEDAŞ Elektrik Dağıtım A.Ş.’ye geçtim. Meram Elektrik Dağıtım A.Ş.’de Proje ve Tesis Mühendisi olarak çalıştıktan sonra geçtiğim AKEDAŞ Elektrik Dağıtım A.Ş.’de 3 yıl Yatırım Planlama Başmühendisi olarak görev aldım. Sonrasında 2014 yılında Yatırım Planlama ve Proje Müdürü olarak atandım. 5 yıl bu görevde bulunduktan sonra 2019 yılında Elektrik Piyasası ve Sistem Kullanıcıları Direktörlüğüne atandım. Bu görevde iken 2020 yılının Haziran ayında AKEDAŞ’tan ayrılarak Ekinox Enerji ailesine katıldım.
Firmanızın ürün yelpazesinde bulunan ürünler nelerdir?
Ekinox Enerji A.Ş. olarak başta ilimiz olmak üzere tüm illere güneş enerjisine dayalı enerji yatırımları konusunda anahtar teslim kurulum hizmetleri vermekteyiz. Bu kurulum hizmetlerini; başvuru yapılıp gerekli izinlerin alınması, proje hazırlanması ve devamında tesisin kurulumunun gerçekleştirilip santralin devreye alınmasına kadar, yani a’dan z’ye tüm süreci bizler gerçekleştiriyoruz. Özellikle son yıllarda ciddi revaçta olan çatı üzeri güneş santralleri en çok gerçekleştirdiğimiz yatırımlardır. Bu konuda oldukça fazla referansa sahip bir şirketiz. Şuana kadar başta Kahramanmaraş olmak üzere İzmir, Aksaray, Niğde ve Kırşehir’de kurulumlar gerçekleştirdik ve gerçekleştirmeye devam etmekteyiz.
Türkiye'de yenilenebilir enerji alanında çok ciddi teşvikler yapılıyor. Özellikle de hükümet seviyesinde ciddi açıklamalar geliyor. Siz bu alanda ne tür yatırımlar yaptınız?
Yenilenebilir enerji kaynaklarının tüm ülkeler için ne kadar stratejik öneme sahip olduğu hepimizin malumudur. Ülkemizde de bu konuda son yıllarda ciddi teşvikler verilerek yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim santrallerin ülkemizdeki elektrik üretimindeki payı artırılmaya çalışılmaktadır. Bu teşvikler içinde en dikkati çeken ise güneş enerjisine dayalı elektrik üretim santralleridir. Teşvik kapsamında yapılan hukuki düzenlemeler ile çatılara kurulacak güneş santrallerinden üretilecek elektriğin devlet tarafından alım garantisi bulunmaktadır.
TÜKETİCİLERİ BİLGİLENDİRİYORUZ
Bizler de bu teşvikler konusunda tüketicileri bilgilendirerek farkındalık oluşturuyoruz. Bu santraller kendini santral büyüklüğüne bağlı olarak ortalama 4-5 yıl gibi sürede amorti etmektedir. Hatta kırsal alanda bulunan işletmeler santral kurmak için TKDK veya Tarım Bakanlığı’ndan hibe desteği alabilmekte ve böylece bu santrallerin amorti süresi 2-3 yıla kadar inebilmektedir. Özetle, tüketiciler 3-5 yıllık elektrik bedelini bu santral kurulumuna ayırarak elektrik maliyetlerinden kurtulabilmektedir.
KENDİ ELEKTRİĞİNİZİ KENDİNİZ ÜRETİN
Burada şu hususu da özellikle vurgulamakta fayda var. Tüketiciler ödedikleri elektrik faturasının içerisinde kullandıkları aktif enerjinin bedelinin yanı sıra dağıtım bedeli, TRT payı, enerji fonu, belediye tüketim vergisi ve KDV gibi ilave bedellerde ödemektedir. Ödenen faturanın hemen hemen yarısı bu ek bedellerden oluşmaktadır. Yani aslında tüketiciler ödedikleri faturanın yarısını tükettikleri elektrik için diğer yarısını ise bu ek bedeller için ödemektedir. Eğer tüketiciler kendi elektriklerini kendileri üretir ise bu bedelleri ödemekten de kurtulmaktadır.
Güneş enerjisi Türkiye'nin ve Kahramanmaraş’ın coğrafi yapısı düşünüldüğünde ne gibi avantajlar sunuyor?
İlimizin de içinde yer aldığı ülkemizin güney kuşağı bu hususta öne çıkmaktadır. Bu kuşakta güneşli gün sayısının fazla olması yıllık üretim miktarını doğrudan etkilemektedir. Zaten şuana kadar kurulan güneş santralleri dikkate alındığında en çok bu kuşakta santral kurulumu gerçekleştirildiğini görmekteyiz. Ancak ülkemizdeki diğer bölgelerde de güneş enerjisi santralleri kurulabilmektedir. Karadeniz bölgesinde dahi bu tür santralleri görmekteyiz. Özetle ülkemizin hemen hemen tüm bölgeleri güneş enerjisi santralleri kurulabilecek özelliklere sahiptir.
ÜLKEMİZ AVANTAJLI DURUMDA
Başta Almanya, Fransa, İngiltere ve Hollanda gibi güneş verimliliği ülkemize nazaran çok daha düşük olan birçok Avrupa ülkesinde güneş yatırımlarına büyük önem verilmektedir. Bu ülkelerdeki mevcut güneş santralleri kurulu gücü ülkemizdekinden daha fazladır. Ülkemizin güneş enerjisi yönünden sahip olduğu bu avantajlı durumun devlet tarafından verilen teşviklerle birlikte değerlendirileceğini ve bu ülkeleri geri de bırakacağını umut ediyoruz.
Türkiye'nin tamamen güneş enerjisi ile beslenmesi mümkün mü? Bunun için ne kadar bir süre gerekiyor?
Ülkemizin güneş enerjisi potansiyeli tüm ülkenin enerjisini fazlasıyla karşılayabilecek durumdadır. Ancak potansiyel olarak böyle bir durum mümkün olsa da güneş enerjisinin sadece güneş varken üretim yapabildiğini ve mevcut koşullarda böyle büyük güçlerin depolanamadığını dikkate aldığımızda sadece güneş enerjisinden tüm ülkenin elektriğini karşılamak şuan için pek mümkün değil. Depolama sistemlerinin daha da gelişmesiyle birlikte güneş santrallerinin etkisi daha da artacaktır. Ayrıca şunu da belirtmek lazım; ülkemizin elektrik üretiminde güneş santrallerini tek başına düşünmemek gerekiyor. Bu sistemleri ülke genelinde hidrolik, termik vb. santraller ile yakın gelecekte devreye tamamlanacak olan nükleer santraller ile birlikte düşünmek lazım. Güneş santrallerine yapılan yatırımlar diğer kaynaklara olan gereksinimi tamamen ortadan kaldırmamakta, sadece fosil yakıtlara olan bağımlılığı dolayısıyla enerjide dışa bağımlılığı azaltmaktadır.
ÜLKEMİZE DÖVİZ KAZANDIRMAYI HEDEFLİYORUZ
Yalnızca Kahramanmaraş geneline değil, çevre illere de güneş enerjisi hizmetini götürdünüz. Ekinox Güneş enerjileri yurt çapına açılmayı planlıyor mu?
Yukarda da bahsettiğim gibi mevcut durumda sadece çevre illere değil Türkiye’nin en batısında da kurulumlar gerçekleştirmekteyiz. Ekinox Enerji olarak motivasyon kaynağımız güneşin olduğu her yerde olma gayesidir. Bu hedef doğrultusunda yurtdışı projeler de gerçekleştirmeyi düşünüyoruz. Böylece ülkemize döviz kazandırmayı da amaçlıyoruz. Bu konuda çalışmalarımız devam etmektedir.
Şirketiniz adına 2020 (9 ay) yılının sektör değerlendirmesini yapabilir misiniz?
2020 yılı aslında ülkemiz ve diğer tüm ülkeler adına talihsiz bir yıl olarak yaşanmaktadır. Maalesef tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs hem sosyal yaşamı hem de iş hayatını olumsuz etkilemiştir. Özellikle insan gücüne dayalı üretim yapan sektörlerde bu olumsuzluk daha derin hissedilmiştir. Enerji sektörü de bu durumdan doğal olarak etkilenmiştir. Ekinox Enerji olarak bizler bu hassas dönemden en az etkilenmiş durumdayız. Bu dönemde fabrika çatılarına santral kurulumlarımızda herhangi bir azalma yaşamadık, hatta artışlar yaşadık. Bu gelişmede işletme sahiplerinin bu dönemi enerji yatırımları gerçekleştirerek değerlendirme düşüncesi de etkili oldu. İlk 9 ayı dikkate aldığımızda şirketimiz adına güzel bir dönem geçirdik diyebiliriz.
2021 yılı hedefleriniz nelerdir?
Bir yandan santral kurulumları gerçekleştirirken bir yandan da yeni santraller kurmak için yatırımcılarımız ile başvurular yapmaktayız. Her geçen gün enerji konusundaki bilinç ve farkındalığın artması ile birlikte yatırımcı sayımızda artmaktadır. Biz de 2021 hedefi olarak başta ilimiz olmak üzere tüm illerde güneş santralleri kurumlarımızı artırmayı amaçlıyoruz. Türkiye genelinde hizmet veren bir şirket olmayı hedefliyoruz. Bunun yanı sıra yurtdışı projeler gerçekleştirmek için de adımlar atma gayesindeyiz.