2018 AĞUSTOS AYINDAN İTİBAREN ÜLKE EKONOMİ ANLAMINDA ZOR BİR SÜRECE GİRDİ. BUNA BAĞLI OLARAK 2019 YILI EKONOMİSİNİ NASIL DEĞERLENDİRİRSİNİZ?
2018 yılında yaşanan ekonomik süreç aslında öncesinde ‘geliyorum’ demişti. Ancak buna ülke olarak önlem almadığımız için 2019 yılı da bizim için kayıp bir yıl oldu. Tedbirsizliğin kaybını 2019 yılında yaşadık. B planımızın olmamasının zararını fazlasıyla gördük. Hayatımda 4 defa kriz gördüm. Bu krizlerin hepsinde biz kendimizi 6 ay içerisinde toparlama sürecine içinde gördük. Ancak 2018 krizi piyasanın yapısal bir kriziydi ve biz göremedik. Aldığımız tedbirler de başarılı olmamıza yetmedi.
SEKTÖRÜN 2019 YILI NASIL GEÇTİ?
25 senedir sektörün içerisindeyim ve inşaat sektörü 2019 yılındaki sorunların alarmı 2015 yılında çalmıştı. Sektöre giren ve bizim piyasa bozucu dediğimiz, sektörü bilmeyen, sadece para için giren ve hesap yapmasını bilmeyen insanlar yüzünden sektör, 2015 yılından itibaren kaldıramayacak bir sürece girdi. 2019 yılı da bu insanlar için sığınacak bir liman oldu ve battık dediler. Aslında onların batması piyasa düzenleyicileri açısından bir fırsattı. Buna bağlı olarak 2019 yılı inşaat sektörü için bir geçiş yılı oldu. Firmalar 2019 yılına kadar batmıştı. Ancak biz batan firmaları ilan etmememizden dolayı sektör zor durumda kaldı.
ALİMOĞLU YAPI’YI TANIYABİLİR MİYİZ?
Alimoğlu Yapı, 2007 yılında Mehmet Raşit Alimoğlu ve Fuat Çarıkçı tarafından kurulmuş bir inşaat firmasıdır. Genel prensip olarak butik inşaatlar yapmak isteyen bir firmayız. Çok fazla binalar dikmek yerine kaliteli ve düzgün planlama ile inşaatlarımıza devam etmeyi her zaman daha iyi görmüş bir firmayız. Talebe göre hizmetlerine devam eden bir firmayız. Şahsım olarak 1994 yılından bu yana sektörün içindeki bilgi birikimimi bu firmayı kurarak Sayın Raşit Alimoğlu Bey ile birleştirmiş olduk.
KRİZ SÜRECİNDE NE DURUMDAYDINIZ, YAPTIĞINIZ İNŞAAT VAR MIYDI?
Biz 2013 yılından bu yana inşaat yapmadık. Piyasa bozucu firmalar sektörü inşaat yapılamaz konuma getirmişti. Gerçek oyuncular bunu inşaat yapmayarak devam ettirdiler. Bugün 2013 yılından sonra Kahramanmaraş’ın köklü firmalarının inşaatlarına baktığınız zaman 2 bloğu geçmez. Çok nadir fazla bloka çıkmışlardır. Biz o dönemde ciddi anlamda inşaat yapmama kararı aldık. Maliyetler bunu karşılayabilecek durumda değildi. Biz de 2016 yılından sonra kentsel dönüşüm projeleri ile piyasada rolümüzü üstlendik. Tamamen kendi sermayesiyle iş yapan ve yap-sat mantığı ile ilerleyen bir firmayız. Kriz başladığı süreçte tamamen temkinli davranma adına çalışmalar yaptık. Kriz başladığı süreçte bina yüzde 30 oranında tamamlanmıştı, bugün geldiğimiz noktada yüzde 90 seviyesine ulaştık. Kriz odaklı bir iş yapmadık ve kendi işimize göre planlama yaptık. Kriz ister istemez hesapları şaşırtıyor ama altından kalkabilecek hesaplar yapmalıyız.
SEKTÖRÜN SORUNLARI NELERDİR?
Sektörün sorunları yapısaldır. Sektörün para ile veya kredi ile ilgili bir sorunu yok. piyasada para yok denilen bir dönemde daire satışlarında bir artış var. Vatandaş çok akıllı davranıyor. Piyasada her şeyin fiyatı artarken daire fiyatlarının da artacağını çok iyi biliyor. Kredilerin düşmüş olması da onlar için cazip bir durum oluşturuyor. Piyasanın büyük sorunu yapısaldır ve ülke olarak bu sorunu üstesinden gelemiyoruz. Örneğin aracımız bozulmadan sanayiye gitmeyiz. Halbuki sektörü test eden kamu kurumlarının sektörün nereye gittiğini araştırması ve önlemler alması gerekiyor. Yanlışlara müdahaleler yapılsaydı bugün sektör sağlıklı büyümeye deva ederdi. Devletimizin sektörün bu yapısal sorunlarını çözmek için bazı konulara müdahale etmesi gerekiyor. Müteahhit düzenlemesi geldi ama eksikleri var. Yapı Denetim sektöründe yanlışlıklar var. Arsa en temel hammaddemiz ancak vergilendirilmeyen en önemli kazançlardan bir tanesi. Bunlar düzenlenmediği sürece önümüzde sektörün önü açılsa bile bir süre sonra tekrar bir kriz ile karşı karşıya kalabiliriz.
2020 YILI İNŞAAT SEKTÖRÜNDEN NELER BEKLİYORSUNUZ? ÖNGÖRÜNÜZ NELERDİR?
2020 yılı inşaat sektörü bugün girilecek yarın terk edilecek bir sektör değil. Yılların birikimi ile yapılan ve aynı bina gibi tuğla tuğla işleyerek ilerleyeceğimiz bir sektör. 2020 yılı gerçek inşaatçıların işine devam etmesi gereken bir yıl olmalı. Herkesin gücü kadar devam etmesi gereken bir yıl olarak düşünüyorum.
İFRMANIN 2020 YILI HEDEFLERİNDEN BAHSEDER MİSİNİZ?
Biz bu sektörün içinde büyüdük. Bu yüzden vazgeçme niyetimiz yok. Tabii ki hedeflerimiz var. Ama yapacağımız tarza uygun arsa bulmakta zorlanıyoruz. Artık tek başına küçük projeler kendini kaldıracak durumda değil. Kompakt projeler geliştirmek lazım ancak onun için de arsa bulmak oldukça zor. Bunun nedeni de zamanında piyasa bozucu firmaların sektörü karmaşık hale getirmesi. Şu anda arsa sahipleri önceki teklifler doğrultusunda bakıyorlar ve bu şekilde anlaşma yapılırsa daire fiyatları en az 2’ye katlayacaktır. Bu dengenin oturmasını bekliyoruz. Dengeler oturduğu taktirde yapmak istediğimiz projelerimiz var.
ŞEHRİN KONUT STOKU DURUMUNA BAKIŞ AÇINIZ NEDİR? MALİYET ARTIŞLARI KONUT FİYATLARINA NE ŞEKİLDE YANSIR?
Kahramanmaraş’ta konut stoku var. Ancak bu stok talepleri karşılamıyor. 100 tane 1+1 daire var ama talep 200 tane. 3+1 50 tane var ama 250 talep var. Bu konuda bir dengesizlik var. Bu dengesizlik giderilirse piyasa oturur. Maliyetlerin artışı ister istemez etkileyecek. Şu anda daireler değerlendiği için yatırımcılar ellerindeki daireleri satıyorlar. Onlar da bittiğinde alacakları daire bulmaları zor olur ya da değerleri yüksek olur.
İNSANLAR KONUT ALIRKEN NEYE DİKKAT ETMELİ?
Eğer projeden alıyorlarsa yapımcı firmanın kurumsallığına bakmalılar. Bu konuda kurumsal olan firmalar daha fazla ön plana çıkmalı. İkinci noktada da vatandaş bir daire alırken o bina bitmiş ise, yapı kullanım izin belgesine bakmalıdır. Sadece tapu tek başına bir daireyi almak için yeterli bir sebep değildir. Sonrasında sorunlar ile uğraşanlar mağduriyetler yaşıyor. Tapuyu alan insanlar sorun yaşamayacak gibi bakıyor mevzuya ancak; hukuksal açıdan sorunlar bitmiyor.