Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON), Afrika’da yatırım ve işbirliği imkanı oluşturmak için çalışmalarını sürdürüyor. 27 Türk firması, Batı Afrika ülkelerinden Gana’da bu yıl 10’uncusu düzenlenen Akra Uluslararası Yapı, İnşaat Malzemeleri, Emlak, Gayrimenkul Fuarı’na katılarak ürünlerini sergiledi.
Gana Bayındırlık ve İskan Bakanı Enoch Teye Mensah ile birlikte fuarın açılışına katılan TUSKON Yönetim Kurulu Üyesi Osman Gemci, Gana’nın Ortadoğu’nun ticaret merkezi Dubai’ye alternatif gösterildiğini söyledi. Osman Gemci, Gana ile Türkiye arasında 500 milyon dolar dış ticaret hacmi olduğuna işaret ederek, bu rakamı iki-üç yıl içerisinde 1 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Ortadoğu’da Dubai neyse Afrika’da da Gana’nın öyle olduğunun söylendiğini belirten Gemci, “Bu ülke diğer Afrika ülkelerine göre daha iyi. Gana, 17 Afrika ülkesinin dâhil olduğu sıfır gümrüklü ortak birliğe üye. Yani Gana’ya yapılacak bir iş yatırımı diğer 17 ülkeye, 300 milyon ile 400 milyonluk bir coğrafya ile ticari gelişmeler sağlayabileceği kanaatindeyim.” dedi. Bu bölgede üretim olmadığı için Gana’nın her türlü yatırıma açık olduğunu ifade eden Gemci, özellikle gıda, tekstil, inşaat, kimya ve temizlik sektörlerinde yatırım imkanları bulunduğunu kaydetti.
Gemci şu bilgileri verdi: “Bir arkadaşımız deterjan üretimine başlamış. Gurur duydum. 1.5 ay önce Nijerya’ya geçmiştik orada arkadaşlar ‘illa yatırım illa yatırım’ diyorlar. ‘Niye böyle diyorsunuz?’ diye sorduğumuzda ‘hiçbir şey yok’ diyorlar. Yeraltı zenginlikleri var Nijerya’nın, dünyanın altıncı petrol üreticisi olmuş ama yerüstünde hiçbir şey yok. 180 milyonluk nüfusun yüzde 30’u elektriği kullanabiliyor, yüzde 70’inde elektrik yok. O nedenle ‘illa yatırım yapın’ deniliyor.” Yatırım açısından tek engelin ‘bürokrasisinin nasıl işlediğini bilmemek’ olduğunu vurgulayan Gemci, “Bu sorunları çözmek için bir müşavir veya bilgili tecrübeli arkadaşlarımızdan destek alınarak gidilirse daha iyi olur. Bir arkadaş ‘Ben 100 bin dolarımı harcadım bu ülkede tecrübe bilgi sahibi olmak için.’ dedi. ‘O 100 bin dolarımı size veriyorum, siz harcamayın size bilgilerimi aktarayım.’ dedi. Tecrübe sahibi arkadaşlarımızdan faydalanabiliriz, yardımlaşabiliriz. Yatırımlarımızı daha kolay yapabiliriz.” ifadelerini kullandı.
İşadamlarının uluslararası fuarlara katılımında kolaylık olması için TUSKON Evrensel Fuar AŞ’yi kurduklarını ifade eden Gemci, amaçlarının TUSKON bünyesindeki sanayici ve işadamlarını uluslararası fuarlara götürmek ve ihracata yöneltmek olduğunu belirten Osman Gemci, “Bunu da umarım, birkaç yıldır zaten başarılarımızdan, çalışmalarımızdan, gösterdiğimiz kanaatindeyim.” ifadesini kullandı.
Gemci, Afrika’ya kendileri aracılığıyla gelmek isteyenlere de kapılarının açık olduğunu, TUSKON üyesi olup olmadığı konusunda ayrım yapmadıklarını söyledi. İnsanların bilmediğinin yabancısı olduğunu söyleyen Gemci, gayret sarf ettikçe yeni pazarlara açılabileceğini kaydetti. Osman Gemci, işadamlarının ‘param batar’ endişesinin de yersiz olduğunu vurgulayarak, “Bir peşin para var burada, bir de Avrupa bankalarında açılmış akreditifler, başka türlü yok. O yüzden buralarda param batar diye bir endişeye hiç kimse sahip olmasın. Çünkü ‘cash against documents’ diye bir olay hiç yok. Zaten akreditif açıldığı zaman Avrupa’nın birinci sınıf bankalarından açılıyor. Burada sanayici ve işadamlarımızın tereddüt yaşayacaklarını zannetmiyorum.” dedi.
‘Fuar katılımından olumlu dönüş alıyoruz’
TUSKON Genel Sekreter Yardımcısı, Afrika ve Ortadoğu Temsilcisi Timur Tığdemir, Gana'nın fuar düzenlenen üçüncü Afrika ülkesi olduğunu söyledi. Tığdemir, daha önce Angola ve Mozambik'te katıldıkları fuarın genel mahiyette olduğunu ve katılımlarının bu ülkelerde büyük ses getirdiğini kaydetti. Gana'dakinin ise sektörel fuar olduğunu ifade eden Tığdemir, insanların gitmediği yerlere, gidilmesi zor olan yerlere gitmeyi tercih ettiklerini kaydetti. Tığdemir, “Firmalar genelde, bize güvenerek geliyor. Bizim Angola'da katıldığımız fuarda bir işkadını ‘Ben burayla yıllardır iş yapıyorum ama bir türlü gelmeye cesaret edemedim, size güvenerek buraya geldim.' dedi. Angola'da taksi diye bir şey yok. Gana oraya göre çok daha iyi. Kapıdan dışarı çıkın bir taksi çevirin gidin. Güvenlik sorunu yok burada.” bilgisini verdi. Fuar katılımlarından çok ciddi geri dönüşler alındığını ve bakanların yardımcı olmak konusunda gayet açık olduğunu ifade eden Tığdemir, “Burada yatırım destekleri var. Bazı yatırımlardan beş yıl veya 10 yıl hiç vergi alınmıyor. Yatırım yapmak isteyen insanlar için hiçbir sıkıntı yok. Her türlü desteği vermeye açık olduklarını söylüyorlar.” diye konuştu.
Gana'da düzenlenen yapı fuarına katılan firmalardan Pakteks Dış Ticaret Genel Müdürü Faik Toprak, bu ülkeye ilk kez gelmiş. En az 1 milyon dolarlık pazar oluşturmayı hedefleyen Toprak, “Halı saha, duvardan duvara halı, otel halısı, cami halısı, yurt halısı, zemin malzemeleri, PWC ürünlerini satıyorum.” dedi. Gana'da sporun, özellikle futbolun çok önemli olduğunu ifade eden Toprak, “FIFA'nın Afrika ülkelerine halı saha desteği var. Bazı yerlerde FIFA ödüyor.” bilgisini verdi.