SİZİ TANIYABİLİR MİYİZ?
Pazarcık doğumluyum, 1992 yılında Kahramanmaraş’a yerleştik ve sektöre o yıllarda giriş yaptım. Sektörde kendimizi geliştirdikten sonra 2014 yılında Kaya İnşaat’ın temellerini attık. Şu ana kadar toplamda 800 daireden oluşan 11 projemizi tamamladık.
10 AĞUSTOS SÜRECİNDEN BAŞLAYAN BİR EKONOMİK DALGALANMA OLDU. BU PENCEREDEN BAKTIĞIMIZDA 2019 YILI EKONOMİSİNİ NASIL DEĞERLENDİRİRSİNİZ?
Diğer yıllara göre 2019 yılı çok kötü geçti. Arsa payları yüksekti, malzemeler arttı ve alım gücü kalmadı. Malzeme arttı daire artmadı. İnsanlar projelerini durdurdular, faiz oranlarının yükselmesi konutları yatırım aracı olmaktan çıkardı. 720 tane Müteahhidin 20 tanesi piyasada.
KAYA İNŞAAT OLARAK 2019 YILINI NASIL GEÇİRDİNİZ?
Kaya inşaat olarak 2017 yılında bir projemiz vardı. Ne kadar zorlukta olsa bu projemize devam ettik, ve şuanda bitirme aşamasındayız. Kriz sürecinde bu projemizin temel atma aşamasındaydık. Kriz süreci patlak verdikten sonra temellerimizi attık bugünlere kadar geldik. Burası kentsel dönüşüm bölgesiydi. İnsanların evini yıkmıştık ve zararda olsa bu işi yapmak zorundaydık. Yapmayabilirdim ama yıllardan beri bir itibarımız var ve zararda etsek bu insanları zor durumda bırakmayalım dedik, bu projeye devam ettik. Ortalama 100 daireden oluşan bir proje. Şuanda inşaatın yüzde 95’i tamamlandı.
YENİ PROJENİZ VAR MI?
Şuanda yeni bir proje düşünmüyoruz. Piyasanın biraz daha oturmasını bekliyoruz fakat bu piyasa da 2023 yılına kadar gider diye düşünüyorum. 1992 yılında sektöre girdiğimden bu yana piyasa 3 ileri bir geri gitti. Bugünkü gelinen durumda ise piyasa 2 geri gidiyor bir ileri gidiyor.
SEKTÖRÜN NE GİBİ SIKINTILARI VAR?
Sektörün sıkıntılarından bir tanesi arsamız hiç yok. Şehirde ki arsaları yetersiz buluyorum. Elimizde ki mevcut arsalar, bir yanı durumu çok iyi insanlarda, bir yanı hisseli, bir yani ipotekli ya da problemli. Durumu iyi olan insanlar arsalarımızı satmayalım dursun diyorlar. Arsa fiyatlarının artmasıyla daire fiyatlarının da artması lazımdı. Artmayınca da yapamadılar. Bugün 3+1 dairenin fiyatı 400 bin TL olmalıdır. Gaziantep’te 165 metre kare daire 800 bin lira. Yani bir metre kare 3 bin 500 liraya satmamız lazım ki Müteahhit ayakta durabilsin. Bugünün değerlerine baktığımızda bu iş çok zor görünüyor, ama önümüzde ki süreçte olur. İnsanların elinde daire stoku vardı onlarda bitmek üzere.
2020 YILINDAN NELER BEKLİYORSUNUZ?
2020 yılından 2019 yılında olduğu gibi çok beklentimiz yok. Bu piyasanın 2020 yılında da aynı olacağını düşünüyorum. Sadece Türkiye ile alakalı değil. Bu kriz sadece Türkiye’de değil dünyada var. Beklentimiz açılması ama tedbirli gitmekte fayda var. Piyasanın önü açılacak, çünkü git gide konut ihtiyacı artacak ve insanlarda yeni fiyatlara alışacak. Bizim yapmamız gereken çok çalışmaktır. İşini takip etmeyen başarıyı elde edemez. Bir yandan da bencil düşünmememiz lazım. Önce ülkeyi daha sonra kendimizi düşünmeliyiz.
DERNEKTEN YETERİ DERECE DE VERİM ALINIYOR MU?
Bu zamana kadar verim alınmadı. Fakat yeni bir oluşum olursa dernekten verim alınır. Sektörün kurumsallaşması adına derneğin aktifleşmesi lazım. Bireysel olarak bir şey çözülmez, kurumsal olmalıdır. Şuanda bura da 700 Müteahhit var ilçelerle beraber 2 bine yakın Müteahhit var. 2 bin Müteahhit bir derneğe kayıt olursa bugün her yerde söz sahibi olur. Sorunların çözümü adına, projelerin hızlanması adına, belediyede takılmaması adına birçok şeyin önü açılır. Bir projeyi ben 20 günde çizdiriyorum fakat belediyeden 3 ayda çıkartamıyorum. Kamunun bazı işlerinin ivedi gitmesi gerektiğine inanıyoruz.
Bakanlık durmadan bir yönetmelik hazırlıyor, en son inşaatı tıkaması da yüzde 10 teminat getirmesidir. Bu çok büyük bir rakam.