Sümerler tarafından milattan önce 5000'li yıllarda icat edildiği bilinen ve sazlıklardan toplanan kamışlardan usta ellerde şekillendirilen neye karşı çocuk yaşta ilgi duyan Şanlıurfalı Ahmet Ateş (31), farklı kentlerdeki ustalardan önce neyi çalmasını ardından da yapımını öğrendi.
12 yıldır tarihi Balıklıgöl yerleşkesindeki 20 metrekarelik dükkanında ney üreten sanatçı, özellikle deniz kıyısındaki sazlıklardan siparişle getirttiği kamışlarını dükkanında iki yıl kurumaya bırakıyor.
İnsan gırtlağının yapısı gibi 9 boğumdan oluşan kamışlar, uzun ve zahmetli bir sürecin ardından önce içi boşaltılıyor ardından bir süre yağ dolu kutuda bekletiliyor. Daha sonra belli ölçülerde 7 nota deliği açılan kamış, son olarak da üflenerek akort yapılarak neye dönüşüyor.
"ÜFLEYE ÜFLEYE AKORT EDİYORSUNUZ"
Kentteki tek ney ustası Ateş, muhabire yaptığı açıklamada, ney yapımının sabır ve gönül işi olduğunu söyledi. Neyin üretim sürecinin büyük bir titizlik gerektirdiğini anlatan Ateş, şöyle devam etti:
"Kamışlar genelde Akdeniz'in uçurum kenarlarından toplanıyor. Milyonlarca kamış içerisinden ancak birkaçı ney olabilir, onu da bulması, toplaması ve üretimi oldukça zahmetlidir. Uzun bir süre bekledikten sonra temizleyip ısı yardımıyla düzeltiyorsun. Bu da çok titiz bir iş. Ney olmak istemeyen kamışlar elinde kırılabiliyor. Daha sonra ise akort meselesine geliyor sıra. O daha başka zahmetli bir iş. Üfleye üfleye akort ediyorsunuz herhangi bir ölçüsü veya standardı da yok."
FİYATI 250 LİRADAN BAŞLIYOR
Ateş, enstrüman yapımının yanı sıra gençlere dükkanında ney dersi verdiğini anlattı. Türk musikisinde 13 çeşit ney kullanıldığını aktaran Ateş, şunları söyledi:
"Yaptığımız neyleri hem yurt dışına hem de yurt içindeki müşterilerimize gönderiyoruz. Yurt dışında daha çok Almanya, Hollanda ve Belçika'ya gönderiyorum. Türkiye'de ise genelde İstanbul ve Ankara'ya gönderiyorum. Fiyatları 250 liradan başlıyor 800 liraya kadar değişiyor. Türüne göre ney bulunuyor."
Ateş, neyin kalitesinin ustasının üfleme kalitesine göre değişkenlik gösterdiğini kaydetti.