Noterin tanımını yaparak açıklamalarına başlayan Ömer Kaya; “Noterler 1512 sayılı kanunla kurulmuştur. Adalet Bakanlığına bağlıdır. Atamaları, tayinleri, terfileri, emeklilikleri ve soruşturmaları Adalet Bakanlığı tarafından yapılır. Ancak aynı zamanda serbest meslek erbabıdır. Çalışanlar da notere bağlı, SSK’lı olarak çalışırlar. Baş katip ve katiplerden oluşur. Sınıflara gelince 4 sınıf, noteri olmayan yerlere Adliyeden noterlik görevini ifa eden memur görevlendirilecek, buralar 4’üncü sınıftır. Daha sonrasında 3,2,1 olmak üzere sınıflar vardır. Her noter kendi sınıfının ve ya sınıfının altında ki noterliklere tayin edilebilirler. Noterler kanunda belirtilen onaylama işlemleri ve düzenleme işlemlerini yapar. Kahramanmaraş birinci bölge olarak belirlenmiş ve birinci sınıf noterler görev yapıyor” dedi.

YETERİ KADAR NOTER VAR

Kahramanmaraş’ta noter sayısının yeterli olduğunu, yeni bir noter ihtiyacının olmadığını belirten Kaya; “Bakanlığın belirlemiş olduğu her sınıfa göre belirli bir iş hacminin ortalamasını alarak noterlik belirlenir. Kahramanmaraş daha önce 2’inci sınıf olduğu için 8 tane noterlik açılmıştı ama şuanda ki iş hacmi sayıları tam bilmemekle beraber daha fazla noterlik açmayı gerektirmiyor. Şuanda fazlası var eksiği yok. Belirli gün ve saatlerden sonra iş yoğunluğu fazla yok. İş ortalamasına baktığımız zaman yeni bir noterlik açtırılmasını gerektiren bir durum yok. Yeni bakanlık Türkiye genelinde ihdasları açıkladı. Gaziantep’e 3 tane noterlik ihdas edildi. Daha önceden yapıldı. Uzun zamandır birinci sınıf olduğu için artan iş sayısına göre yeni noterliğe ihtiyaç duyuluyor. Kahramanmaraş’ın ilçeleri olan Elbistan ve Göksun’a birer tane yeni noterlik ihdas edildi. İş sayısı arttıkça yeni noterlik açılır” ifadelerini kullandı.

VATANDAŞ OLDUKÇA MEMNUN

Nöbetçi noter uygulaması ile ilgili görüşlerini aktaran Kaya, vatandaşın bu durumdan çok memnun olduğunu söyledi. Kaya; “Nöbetçi noterlik çalışma hayatı yönünden bizim için mevfi bir yönü var. Biz hafta içinde yaptığımız işlemleri hafta sonuna kaydırmış olduk. Hafta sonu da hizmet veriyoruz ve personel haliyle daha çok çalışmak zorunda kalıyor. Personellere fazla mesai nedeniyle ücretlendiriyoruz. Ancak kesintisiz uzun süre çalışmak zorunda kalıyorlar. Ama vatandaş bu durumdan yüzde yüz memnun. Vatandaş memnun olduğu için bizim de bundan şikayet etmeye hakkımız yok. İlk başlarda büyük oranda araç satışlarıyla ilgili vatandaşlar geliyordu. Aradan geçen 8 aylık dönemde ev hanımlarının bile hafta sonlarını tercih ettiğini gördük. Araç satışlarının yanı sıra vekaletnameler, kefaletnameler, taahhütnameler de yapılabilir hale geldi. Hafta içinde çalışan insanlar iş yerinden izin almak yerine hafta sonuna da erteleyebiliyorlar. İşin asıl çıkış kaynağı araç satışlarıyla ilgiliydi. İnsanlar bulundukları yerden bir başka yere araç almak için geliyor fakat devrini alamıyor, vekaletname alıp gidiyor. Bu suiistimallere yol açabilir. İnsanların zoraki konaklamasını gerektirebilir. Fakat şuan bizim nöbetimizle beraber Trafik şoförler cemiyeti plaka basımı için nöbetçi eleman bulunduruyor. Eksperler açık, EFT olmazsa bankadan havalelerini yapabiliyorlar. EFT’ler hesaba aynı gün geçmediği için bunlarda sıkıntı yaşanabilir. Bazı kayı eksikliklerini düzeltmek adına müracaat gerekiyor ve bunları nöbetçi memur trafik tescilde hallediyor. Buna benzer bazı önlemler alındı. Büyük oranda insanların işleri görülüyor. Hafta sonları Cumartesi günü çok yoğun oluyor, Pazar günü ticaret fazla olmadığı için, çoğu iş yerleri kapalı olduğu için yoğunluk fazla olmuyor. Netice itibari ile vatandaş memnun olduğu için biz de olağanüstü gayretle çalışıyoruz” sözlerine yer verdi.

KİRA SÖZLEŞMELERİ NOTER HUZURUNDA MI YAPILMALI?

Kira sözleşmelerinin noter huzurunda yapılması zorunluluğu olmadığını belirten Kaya, noter huzurunda yapılmasını önerdi. Kaya, açıklamalarının devamında şu ifadeleri kullandı; “Kira sözleşmelerini noter huzurunda yapılması şart değildir. Fakat bazı kurumlar noterden olsun diyerek şart koşabiliyorlar. Yasaya göre illaki noterde yapılması gereken bir işlem değildir. Bana göre olması gerekli. Fakat bunun yanında harç-damga gibi gerekirse masraflarının düşürülmesi vatandaşa da bir mali külfet geçirilmeden bunun zorunlu olması gerekir. Çünkü araçlarla ilgili çok ciddi insanlar arasında ihtilatlar olurdu. 10 kez satış görürdü bir araç ama kimse gidip noterden devrini vermezdi. Bunun nedeni ise masrafı çok fazlaydı. İnsanlara maliyet açısından araçlara çok ciddi fiyat farkı getirdi. İnsanlarda kendi araların da güvene dayalı satış yaparlardı. Arabasını sattıktan 10 yıl sonra arabasının nerde olduğunu bilmez, arayıp bulamaz. Bir trafik cezası veya bir trafik kazası sonu kayıt sahibi olduğu için adamı bulurlar. Bu tür mağdur duruma düşen birçok vatandaşımız vardı. Bunun üzerine yeni dönemlerde yapılan en güzel işlerden bir tanesi araç satışlarını basitleştirdiler. Elektronik ortama alındı. Eskiye göre çok daha kolay. Ruhsat ve kimlik ile gelip bizden eğer satış için bir engel yok ise işlemi gerçekleştiriyoruz. Evrak olarak tescil ve trafik belgesi vardı bunu teke düşürdüler. Sadece tescil belgesi var. Muayenesi orda görünüyor. Bunlar harç ile alınıyor, masraf bu noktada da düştü. Devlet bir kısım gelirlerinden vazgeçti. Kiraya da gelince noterde yapılsa birçok itirazların önüne geçilir. Şekil bozukluklarının önüne geçilir. Fakat insanlar harç-damga gibi yüksek bedel ödemek istemiyorlar. Sözleşmeler noterde yapılacak dendiği anda ihtilafların da azalacağını düşünüyorum. Şuanda da kanunda böyle bir hazırlık yok. Devletin bu nokta da geliri de artar. Kira sözleşmelerin yüzde 5’i noterde yapılıyorsa o kadar harç-damga toplayabiliyor devlet. Ama bu daha düşük fiyatla noterler de olsa tamamı noterler de yapılır ve geliri oradan artar. Kira gelirlerinin resmiyet kazanması noktasında da bu önemli. Kiralar da vergi toplama noktasında devlet pek vergi toplayamıyor. Suriyelilerin ikametgah almalarıyla ilgili kira sözleşmelerinde birkaç kere kiraya verildiğini duydum. Fakat sonradan bunun fark edilmesi üzerine kontroller yapılarak ikametgah verildiğini duyuyorum. Buna benzer şeylerin de önüne geçilebilir.

GEÇMİŞ EVRAKLARINIZI İNCELEYEBİLİRSİNİZ

İlgililer evraklarına bakabilirler, örnek alabilirler. Yetki verdikleri vekiller de bunu yapabilir. Bunun dışın da soruşturma yetkisi olan makamlar noterlikten bu evrakların isteyebilir. Bir de hakim kararıyla evraklar gönderilir. Bunların dışında evrakları başkasına göstermemiz mümkün değil. Ancak bunun için de bilgisayar kayıtlarına geçmesi elektronik imza da kullanılarak 2014 yılında başladı. Ondan sonra bir vatandaşın TC numarasını verdiğiniz anda onun o noterlikte işlem yapıp yapmadığını araştırmamız mümkün. Ama ondan öncekiler de eğer bir kayıt tutulmuşsa oradan bakılabilir, yevmiye defterimiz var orada tek tek kayıtlıdır oradan bakılabilir. Tabi ki bunlarda bulmak biraz daha zordur.